Cookiewetgeving nog massaal genegeerd - Blog
Gepubliceerd op: vrijdag 21 september 2012
Sinds 5 juni 2012 heeft Nederland een nieuwe cookiewetgeving. Deze wet heeft forse consequenties, en de implementatie door Nederlandse sites verloopt daarom traag. Commerciële sites die volledig voldoen aan de wet zijn er nog vrijwel niet. Hoe lang dit zo zal blijven is de vraag - de OPTA heeft recent aangekondigd toch echt te gaan controleren op naleving.De Nederlandse cookiewet is strenger dan die in veel andere landen, waar sites bezoekers uitsluitend hoeven te informeren dat er gebruik wordt gemaakt van cookies. Nederland hanteert echter een “opt-in” eis. Voor elke cookie die wordt geplaatst moet vóóraf formeel toestemming worden gevraagd. De uitzondering hierop zijn cookies die (technisch) noodzakelijk zijn voor het functioneren van een op de website aangeboden dienst.
Consequenties van de cookiewet
Implementatie van de cookiewetgeving heeft ingrijpende gevolgen voor websites. De belangrijkste daarvan is wel dat het vragen om toestemming voor het plaatsen van cookies de bezoeker kan afschrikken. Dit geldt zeker zolang deze vraag nog geen gemeengoed is, en de consument nog niet gewend is geraakt aan het geven van toestemming.
Een (te) snelle implementatie leidt daarmee tot concurrentienadeel: lagere bezoekcijfers en bij webshops tot lagere omzetten.
Maar er zijn nog meer nadelen van deze wet. Wanneer bezoekers de keuze wordt gegeven om cookies van statistiekpakketten als Google Analytics al dan niet te accepteren worden bezoekcijfers onbetrouwbaar en feitelijk onbruikbaar. Het "tracken" van verkopen uit affiliate programma’s wordt sterk bemoeilijkt. Verder wordt de effectiviteit van remarketing programma’s sterk ondermijnd.
Informeren van bezoekers over cookiegebruik
De wet geheel en blijvend negeren is echter geen optie. Recent heeft de OPTA aangekondigd strenger te gaan controleren. Overtredingen resulteren in een waarschuwing of eventueel zelfs in een boete. En de maximale hoogte van een dergelijke boete kennen we al uit de wetgeving rondom spam: 450000 euro.
In een poging om toch een brave burger te zijn maar de eigen zaak niet te zeer te schaden kiezen Nederlandse sites daarom steeds vaker een soort middenweg. Hierbij worden bezoekers duidelijk geïnformeerd over het gebruik van cookies door de site, maar wordt er géén mogelijkheid gegeven om die inzet te blokkeren. Het is dan aan de bezoeker om te besluiten het bezoek door te zetten.
De bravere jongetjes van de klas tonen hiertoe een grote balk boven of onderin de browser. Goede voorbeelden van deze aanpak zijn te zien bij Wehkamp en BOL. Wehkamp heeft zowel een balk bovenaan het scherm als een vaste balk onderaan; BOL doet ongeveer hetzelfde maar heeft in plaats van een vaste balk onderaan een melding in de footer. U ziet hieronder eerst de waarschuwingen en daaronder de sites.
 |
||
 |
||
 |
||
 |
 |
|
Naast dergelijke vaste balken worden ook wel "floating" pop-ups ingezet. Ook wordt er wel voor gekozen om het gebruik van cookies uitsluitend te melden in een cookiereglement dat toegankelijk is vanuit bijvoorbeeld het footermenu.
In alle gevallen is in feite nog steeds sprake van overtreding van de telecomwet, die niet vraagt om informeren maar om expliciete toestemming vooraf. Er mogen simpelweg geen cookies worden geplaatst totdat de bezoeker daarmee akkoord is gegaan. Sites die wél voldoen aan de wet zien we in overheidssferen, waar sommige sites gewoon helemaal cookievrij zijn gemaakt. Voor de meeste commerciële sites is dat echter een onhaalbare zaak.
Hoe de OPTA met deze overtredingen zal omgaan moet worden afgewacht. Het is in ieder geval raadzaam om de ontwikkelingen op dit gebied nauwgezet te volgen.
De cookiewet: ondoordacht en niet te handhaven
De cookiewet is slecht doordacht. Cookies die uitsluitend gericht zijn op het vergroten van gebruikersgemak zijn in het belang van de consument maar moeten toch formeel worden gemeld. Cookies die zijn gericht op het opbouwen van statistieken zijn van groot belang voor de winkelier, en brengen geen enkel nadeel voor de consument met zich mee.
De cookiewet is tevens niet te handhaven. Nederland kan niet eenzijdig de regels op het wereldwijde internet gaan bepalen. Hoewel de wet ook geldt voor buitenlandse sites en shops is het uitgesloten dat buitenlandse partijen zich er massaal aan gaan houden. De cookiewet is daarmee slecht voor de concurrentiepositie van Nederlandse sites.
Ook een slechte wet is echter een wet. Het zal nog wel even duren voordat de Nederlandse politiek tot inkeer komt. Tot dat moment moeten bedrijven zelf bepalen of ze de letter van de wet gaan volgen, of een benadering kiezen die meer in het belang is van zowel consument als bedrijf - met alle risico's van dien. Momenteel wordt massaal gekozen voor dat laatste.
Meer weten over cookies?
De volgende sites bevatten interessante informatie of hulpmiddelen rondom de cookiewetgeving:
- Consumentenbond: wat zijn cookies?
- Cookierecht: website van ICTrecht over cookiewetgeving
- Cookiechecker: check welke cookies een sitepagina gebruikt
- Marketingfacts: dossier cookiewet
De OPTA zelf beantwoordt de belangrijkste vragen rondom de cookiewetgeving in het document Veelgestelde vragen over de nieuwe cookiebepaling-update (let op: update maart 2014)